Kể từ ngày 01/09/2025, QCVN 40:2025/BTNMT về nước thải công nghiệp chính thức có hiệu lực, thay thế hàng loạt quy chuẩn cũ, trong đó có QCVN 11-MT:2015/BTNMT dành riêng cho ngành chế biến thủy sản. Điều này đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp trong ngành phải đối mặt với những tiêu chuẩn mới, nghiêm ngặt hơn và cần có sự chuẩn bị kịp thời để tránh rủi ro gián đoạn sản xuất.
Xem thêm: Lộ trình chuyển đổi và áp dụng QCVN 40:2025/BTNMT dành cho doanh nghiệp
Vậy đâu là giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp chế biến thủy sản? Để trả lời cho câu hỏi này, hãy cùng Nanoen phân tích và đưa ra lựa chọn phù hợp nhất: tối ưu hóa vận hành hay cải tạo hệ thống xử lý nước thải?
Những điểm thay đổi quan trọng trong QCVN 40:2025/BTNMT
Cột A, Cột B, Cột C (phân vùng xả thải nước thải) được quy định như sau:
-
Cột A quy định giá trị giới hạn cho phép của thông số ô nhiễm trong nước thải khi xả ra nguồn nước tiếp nhận có chức năng cấp nước cho mục đích sinh hoạt hoặc có mục đích quản lý, cải thiện chất lượng môi trường nước như Mức A Bảng 2, Bảng 3 QCVN 08:2023/BTNMT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt hoặc theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
-
Cột B quy định giá trị giới hạn cho phép của thông số ô nhiễm trong nước thải khi xả nước thải ra nguồn nước tiếp nhận có mục đích quản lý, cải thiện chất lượng môi trường nước như Mức B Bảng 2, Bảng 3 QCVN 08:2023/BTNMT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt hoặc theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
-
Cột C quy định giá trị giới hạn cho phép của thông số ô nhiễm trong nước thải khi xả nước thải ra nguồn nước tiếp nhận không thuộc các trường hợp quy định tại Cột A và Cột B.
Lưu ý:
Đối với nước thải sản xuất, chế biến thực phẩm bao gồm chế biến, bảo quản thủy sản và các sản phẩm từ thủy sản ngoài kiểm soát các chỉ tiêu pH, tổng Coliform và BOD, COD/TOC, TSS theo Bảng 1, thì cần kiểm tra thêm các chỉ tiêu Amoni, TN, TP (Cột 4, Phụ Lục 2).
Ngoài ra, cần kiểm soát thêm Clo, Chloroform trong trường hợp dự án đầu tư, cơ sở xả nước thải công nghiệp có sử dụng Clo hoặc hóa chất khử trùng gốc Clo.
1. Đơn giản hóa cơ chế tính toán
-
Quy chuẩn cũ: QCVN 11-MT:2015/BTNMT sử dụng công thức Cmax=C×Kq×Kf để xác định giá trị giới hạn. Công thức này cho phép điều chỉnh giới hạn xả thải theo điều kiện thực tế của nguồn tiếp nhận (hệ số Kq) và lưu lượng xả thải (Kf).
-
Quy chuẩn mới: QCVN 40:2025/BTNMT đã loại bỏ hoàn toàn các hệ số điều chỉnh này. Thay vào đó, quy định một giá trị giới hạn thống nhất cho từng thông số ô nhiễm, không phân biệt lưu lượng hay nguồn tiếp nhận. Điều này giúp tiêu chuẩn minh bạch hơn, chấm dứt tình trạng lạm dụng khả năng tự làm sạch của nguồn nước tự nhiên để đạt chuẩn.
2. Siết chặt giới hạn xả thải
Quy chuẩn mới đã siết chặt đáng kể giới hạn ô nhiễm đối với nhiều thông số then chốt. Cụ thể, giá trị giới hạn của các chỉ tiêu như COD, Amoni, Tổng Nitơ (T-N) và Tổng Phốt pho (T-P) đều thấp hơn so với quy chuẩn cũ, đặc biệt là cột B. Sự thay đổi này phản ánh định hướng của cơ quan quản lý trong việc nâng cao chất lượng môi trường, giảm thiểu tác động từ hoạt động công nghiệp và hạn chế nguy cơ phú dưỡng hóa nguồn nước.
3. Tăng cường yêu cầu quan trắc và giám sát
QCVN 40:2025/BTNMT yêu cầu tăng cường quan trắc tự động, liên tục các thông số ô nhiễm như lưu lượng, nhiệt độ, pH, TSS, COD và Amoni. Mặc dù tạo áp lực về chi phí đầu tư ban đầu, hệ thống này giúp doanh nghiệp giám sát vận hành theo thời gian thực, giảm thiểu rủi ro vi phạm và xử phạt. Đồng thời, cơ quan quản lý có thể giám sát từ xa, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả quản lý môi trường.
Những thay đổi này đặt ra một bài toán cấp thiết: Doanh nghiệp cần làm gì để hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn QCVN 40:2025/BTNMT và đảm bảo sự phát triển bền vững?
Các bước hành động cụ thể và quan trọng
Để đảm bảo hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn QCVN 40:2025/BTNMT, doanh nghiệp cần thực hiện một lộ trình hành động cụ thể và quan trọng, bắt đầu bằng việc hiểu rõ hiện trạng của hệ thống và tuân thủ các quy định pháp lý:
-
Đánh giá nội bộ: Lấy mẫu nước thải và phân tích theo cả hai quy chuẩn (cũ và mới) để xác định chính xác khoảng cách tuân thủ. Đây là cơ sở dữ liệu quan trọng giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định tiếp theo, từ việc nâng cấp công nghệ đến lập kế hoạch tài chính.
-
Hợp tác chuyên nghiệp: Tìm kiếm các đơn vị tư vấn môi trường uy tín để được hướng dẫn về công nghệ xử lý và thủ tục pháp lý. Việc này giúp doanh nghiệp tránh sai sót, tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời đảm bảo hệ thống vận hành hiệu quả.
-
Nâng cao năng lực nhân sự: Đào tạo, nâng cao trình độ cho đội ngũ vận hành hệ thống. Nhân sự có năng lực sẽ đảm bảo việc tối ưu hóa và vận hành sau khi nâng cấp được thực hiện đúng kỹ thuật, ổn định và bền vững.
-
Chuẩn bị hồ sơ pháp lý: Nắm vững các quy định và quy trình điều chỉnh giấy phép môi trường. Khi có những thay đổi lớn về quy mô, công suất hoặc công nghệ xử lý, việc điều chỉnh giấy phép kịp thời sẽ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật và giảm rủi ro.
Lựa chọn giải pháp: Tối ưu vận hành hay Cải tạo hệ thống?
Sau khi đánh giá hiện trạng hệ thống xử lý nước thải, doanh nghiệp cần đưa ra các lựa chọn phù hợp để tuân thủ quy chuẩn mới. Để tuân thủ QCVN 40:2025/BTNMT, doanh nghiệp có hai hướng chính: tối ưu hóa vận hành hoặc cải tạo hệ thống xử lý nước thải. Mỗi giải pháp có ưu điểm và phù hợp với từng tình trạng thực tế.
1. Tối ưu hóa vận hành – Giải pháp cấp thiết, chi phí hợp lý
Tối ưu hóa vận hành là một giải pháp ngắn hạn, ít tốn kém hơn so với cải tạo toàn diện. Phương án này phù hợp khi hệ thống xử lý nước thải còn tương đối mới, chưa quá tải và kết quả quan trắc cho thấy chỉ tiêu đầu ra gần đạt giới hạn của QCVN 40:2025/BTNMT.
Các biện pháp kỹ thuật doanh nghiệp có thể áp dụng bao gồm:
-
Kiểm tra và giám sát định kỳ: Theo dõi hệ thống điện, máy bơm, máy thổi khí, đường ống để kịp thời phát hiện sự cố.
-
Kiểm soát chặt chẽ và tối ưu các thông số vận hành: Kiểm soát pH, nồng độ DO và tỷ lệ F/M trong bể sinh học để nâng cao hiệu suất xử lý.
-
Bổ sung vi sinh vật chuyên dụng: Các chủng vi sinh đặc thù giúp phân hủy mạnh dầu mỡ, protein và hữu cơ cao trong nước thải thủy sản, đồng thời giảm mùi và hạn chế bùn thải.
-
Ứng dụng tự động hóa cơ bản: Lắp cảm biến, hệ thống điều khiển đơn giản cho các quy trình như pha hóa chất, bơm tuần hoàn… để giảm rủi ro và chi phí nhân công.
Mặc dù việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật trên có thể giúp cải thiện hiệu suất, nhưng doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với một số khó khăn. Nếu nhân sự nội bộ thiếu kinh nghiệm hoặc thiếu thời gian để giám sát liên tục, hệ thống có thể hoạt động không ổn định, dẫn đến rủi ro vượt chuẩn và bị xử phạt.
Trong bối cảnh đó, việc hợp tác với một đơn vị chuyên nghiệp sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và tối ưu nguồn lực. Tại Nanoen, chúng tôi cung cấp hai giải pháp phù hợp với từng nhu cầu:
-
Đào tạo vận hành hệ thống: Trang bị cho đội ngũ nội bộ kiến thức và kỹ năng cần thiết, giúp doanh nghiệp tự chủ trong vận hành và kiểm soát rủi ro.
Xem thêm: Đào tạo vận hành hệ thống xử lý nước thải theo yêu cầu của doanh nghiệp
-
Cung cấp nhân sự vận hành chuyên nghiệp: Đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ổn định, giảm gián đoạn sản xuất và tối ưu chi phí quản lý nhân sự.
Xem thêm: Vận hành hệ thống xử lý nước thải
Như vậy, tối ưu vận hành là lựa chọn hiệu quả trong ngắn hạn để kịp thời đáp ứng QCVN 40:2025/BTNMT. Tuy nhiên, với hệ thống đã xuống cấp hoặc công suất vượt tải, cải tạo toàn diện vẫn là giải pháp bắt buộc nhằm đảm bảo tuân thủ bền vững.
2. Cải tạo và nâng cấp hệ thống – Giải pháp dài hạn, bền vững
Nếu hệ thống xử lý nước thải đã quá cũ, công nghệ lạc hậu, công suất vượt tải hoặc dù đã tối ưu vận hành nhưng vẫn không đạt chuẩn QCVN 40:2025/BTNMT, thì cải tạo toàn diện là phương án bắt buộc. Đây không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là một khoản đầu tư chiến lược để đảm bảo sản xuất ổn định và bền vững.
Để giảm áp lực tài chính và kỹ thuật, doanh nghiệp nên chủ động hợp tác sớm với đơn vị tư vấn, từ đó có thêm thời gian chuẩn bị, xây dựng lộ trình phù hợp, lựa chọn giải pháp tối ưu như tăng cường vận hành, bổ sung công trình xử lý hoặc cải tạo toàn diện hệ thống.
Trước áp lực tuân thủ quy chuẩn mới, cải tạo hệ thống xử lý nước thải đòi hỏi hơn cả một giải pháp kỹ thuật, đó là một chiến lược dài hạn. Dưới góc độ là đơn vị tư vấn môi trường, Nanoen tập trung vào việc xây dựng giải pháp cải tạo phù hợp, cân bằng giữa hiệu quả kỹ thuật và tính khả thi tài chính, tối ưu cho từng doanh nghiệp:
-
Đánh giá chi tiết hiện trạng: Bước quan trọng nhất giúp xác định nguyên nhân hệ thống không đạt chuẩn, từ đó lựa chọn giải pháp tối ưu và tiết kiệm chi phí cho CĐT.
-
Đề xuất bổ sung/ chỉnh sửa một số công đoạn xử lý phù hợp: Đề xuất chỉnh sửa/bổ sung công đoạn xử lý. Tuỳ vào đặc thù sản xuất (như chế biến thủy sản) có thể bổ sung hoặc điều chỉnh công trình để nâng cao hiệu quả.
-
Tối ưu chi phí đầu tư: Thiết kế cải tạo linh hoạt trên nền hệ thống cũ, tận dụng tối đa hạ tầng hiện có để giảm chi phí nhưng vẫn đạt hiệu quả.
-
Đảm bảo đạt chuẩn QCVN 40:2025/BTNMT: Hạn chế tối đa rủi ro pháp lý, tránh bị xử phạt hay gián đoạn hoạt động sản xuất.
-
Đồng hành lâu dài: Hỗ trợ quan trắc, vận hành và đào tạo sau cải tạo để hệ thống luôn duy trì hiệu suất ổn định.
Xem thêm: Cải tạo hệ thống xử lý nước thải
Việc tuân thủ QCVN 40:2025/BTNMT không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là chìa khóa để doanh nghiệp chế biến thủy sản phát triển bền vững. Tùy thuộc vào tình trạng hệ thống hiện tại, doanh nghiệp có thể lựa chọn giải pháp tối ưu hóa vận hành hoặc đầu tư cải tạo toàn diện.
Hãy liên hệ ngay với Nanoen để được đội ngũ chuyên gia của chúng tôi tư vấn miễn phí và đưa ra giải pháp phù hợp nhất cho hệ thống của doanh nghiệp!
Dịch vụ môi trường uy tín và chuyên nghiệp tại Đồng bằng sông Cửu Long
Công ty TNHH Xây Dựng - Công Nghệ Môi Trường Nano là đơn vị cung cấp các dịch vụ môi trường uy tín và chuyên nghiệp tại Đồng bằng Sông Cửu Long. Trong suốt thời gian hoạt động, Nanoen đã nhận được sự tin tưởng của khách hàng vì sự trung thực, tận tâm và trách nhiệm đối với khách hàng và sản phẩm, dịch vụ của công ty.
Sở hữu đội ngũ nhân viên có nhiều năm kinh nghiệm, chúng tôi có những dịch vụ môi trường trọn gói từ tư vấn hồ sơ môi trường đến thiết kế thi công, vận hành hệ thống xử lý môi trường, đào tạo vận hành hệ thống xử lý nước thải, cung cấp vi sinh,…
Chúng tôi cam kết mang đến những sản phẩm/dịch vụ tối ưu nhất, nhằm đáp ứng đầy đủ các nhu cầu của doanh nghiệp.
Nếu doanh nghiệp cần đánh giá hệ thống xử lý môi trường hoặc tư vấn lộ trình tuân thủ QCVN mới, hãy liên hệ ngay với Nanoen qua số hotline 0941.777.519 - 0907.803.678 - 0901.229.798 để được tư vấn MIỄN PHÍ.
Nanoen
CÔNG TY TNHH XÂY DỰNG - CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG NANO
Địa chỉ: 661E/29 đường Võ Văn Kiệt, phường Long Tuyền, thành phố Cần Thơ
Hotline: 0941.777.519 - 0907.803.678 - 0907.686.717
Email: nanoentech@gmail.com
Facebook: www.facebook.com/nanoentech
